Το Τμήμα Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξείνιων Χωρών είναι ένα διεπιστημονικό Τμήμα και δέχτηκε τους πρώτους φοιτητές τον Σεπτέμβριο του 2000. Ιδρύθηκε με το Π.Δ. 90, Φ.Ε.Κ. 74/10-03-2000, στο πλαίσιο του Προγράμματος του Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (ΥΠ.Ε.Π.Θ.) για τη Διεύρυνση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση – Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Εκπαίδευσης και Αρχικής Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ε.Π.Ε.Α.Ε.Κ.).
Το Τμήμα, σύμφωνα με το Ιδρυτικό του Διάταγμα, έχει ως κύρια αποστολή την «καλλιέργεια, προαγωγή και διάδοση, με τη διδασκαλία και την έρευνα της γλώσσας, της γλωσσολογίας, της λογοτεχνίας και του πολιτισμού των λαών των Παρευξείνιων Χωρών, ιδίως των ελληνικής καταγωγής και την κατάρτιση επιστημόνων ικανών να μελετούν, ερευνούν, κατανοούν και διαδίδουν τις γλώσσες, την λογοτεχνία και τον πολιτισμό των λαών των προαναφερομένων χωρών, όπως Ελλήνων, Ρώσων, Τούρκων και λοιπών».